Visie 2030

Dinsdag 30 januari stuurde minister Helder de “Visie eerstelijnszorg 2030” naar de Tweede Kamer, met als doel de toegankelijkheid en continuïteit van de eerstelijnszorg te waarborgen. De visie, ontwikkeld door een samenwerking van organisaties (InEen, LHV, NHG, Patiëntenfederatie, ZN, ActiZ, V&VN, Zorgthuisnl, KNMP, KNGF, Paramedisch Platform NL, Verenso, NVAVG, VNG, Sociaal Werk Nederland, VWS, NZa en Zorginstituut Nederland) benadrukt de noodzaak van hechte samenwerking tussen wijkprofessionals en de regionale aanspreekbaarheid van eerstelijnszorg.

De focus van de visie ligt op het verminderen van druk op de eerstelijnszorg, het beter voorbereiden en begeleiden van patiënten naar de eerste lijn, het bieden van passende eerstelijnszorg met aandacht voor gezondheid en kwaliteit van leven, en het optimaliseren van samenwerking tussen professionals in wijken en dorpen.

De doelen

De doelen van de “Visie eerstelijnszorg 2030” zijn helder:

• We verminderen de ongewenste druk op de eerstelijnszorg.
• Patiënten worden beter voorbereid op en toegeleid naar de eerste lijn.
• We bieden passende eerstelijnszorg met focus op gezondheid en kwaliteit van leven, waar van meerwaarde digitaal ondersteund.
• We benutten de capaciteit binnen de eerstelijnszorg beter en organiseren taken waar nodig anders.
• We realiseren hechte samenwerking tussen professionals in wijken/dorpen, zodat er proactief kan worden ingespeeld op gezondheidsproblemen en knelpunten in de wijk.
• We zorgen voor goede aanspreekbaarheid van de eerstelijnszorg in de regio.
• We verbeteren de samenwerking met het sociaal domein, de tweede- en derdelijnszorg, en langdurige zorg.
• We realiseren een 24/7 infrastructuur voor de eerstelijnszorg voor crisissituaties.

Versterking organisatie in wijk en regio

Om deze doelen te kunnen realiseren, is versterking van de organisatie van de eerste lijn op wijk- en regioniveau essentieel. Met name om daarmee de mogelijkheden voor duurzame samenwerking te vergroten.

Veranderstrategie en stip op de horizon

Op wijkniveau (wijk of dorp) werken we toe naar hechte wijkverbanden. Kernspelers in deze wijkverbanden zijn in ieder geval de huisarts, wijkverpleegkundige, apotheker en sociaal domein professional. De kernspelers hebben korte lijnen met elkaar en kunnen beter inspelen op specifieke behoefte van de burgers en samen werken aan vernieuwing en preventie. Het vormen van deze hechte wijkverbanden is een groeiproces dat zoveel mogelijk voortbouwt op goede vormen van hechte samenwerking die al bestaan. Waar nodig stimuleren het regionaal eerstelijnssamenwerkingsverband, zorgverzekeraar en gemeente de vorming van de wijkverbanden.

Op regionaal niveau is de stip op de horizon vorming van een eerstelijnssamenwerkingsverband met daarin vertegenwoordiging van de verschillende disciplines in de eerstelijnszorg. Het samenwerkingsverband ontzorgt en vertegenwoordigt de aangesloten disciplines, bijvoorbeeld door met mandaat en draagvlak afspraken te maken met verzekeraars, gemeenten en andere zorgdomeinen over de organisatie, infrastructuur en activiteiten die nodig zijn om de eerstelijnszorg duurzaam toegankelijk te houden en te versterken. De vorm van het samenwerkingsverband is vrij, er is geen verplichting tot een juridische entiteit. De totstandkoming van het verband is een groeiproces dat de komende jaren stap voor stap en in nauwe samenspraak tussen aanbieders en financier plaatsvindt. Een belangrijke eerste stap is dat de individuele disciplines zich zodanig organiseren dat gemandateerde afvaardiging naar het samenwerkingsverband mogelijk is.

Samenhang met Integraal Zorg Akkoord

Afspraken over de versterking van de eerstelijnszorg zijn vastgelegd in het Integraal Zorgakkoord (IZA) en het Programma Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO). De betrokken partijen nemen de verantwoordelijkheid om de toegankelijkheid en continuïteit van eerstelijnszorg te waarborgen met behoud van kwaliteit. Samen streven ze naar een vernieuwde eerste lijn, gebaseerd op de principes van passende zorg, waarbij beschikbare capaciteit en middelen doelmatig worden ingezet. In de komende periode gaan de partijen gezamenlijk aan de slag met de uitwerking en uitvoering van deze ambitieuze visie.

Regionaal plan van aanpak eerstelijn

Proscoop als lid van InEen (de brancheorganisatie van georganiseerde eerstelijn waar ook de Regionale Huisartsen Organisaties (RHO) lid van zijn) onderschrijft deze visie. De volgende stap is dat er nu regionale plannen van aanpak gemaakt worden die ook aansluiten op de regiobeelden en regioplannen. Proscoop is bij het maken van de regiobeelden en regioplannen op verschillende manier betrokken geweest.

De ambities zijn groot en samen met onze regionale partners in Noordoost–Nederland staat we voor een stevige veranderopgave. Welke stappen zet je om de samenwerking in regio en wijk te versterken? Welke vorm kies je daarvoor en wat heb je nodig voor een succesvolle transformatie? Proscoop levert hier graag een bijdrage aan.

De komende jaren zien worden gezien als ontwikkeljaren waar in samenspraak met de preferente zorgverzekeraar(s) in de regio de contouren van het eerstelijnssamenwerkingsverband per regio gevormd worden. In deze netwerkfase worden de betreffende partijen bij elkaar gebracht. We zien nu al dat er in verschillende regio’s in ons werkgebied geformaliseerde netwerken worden opgezet door bijvoorbeeld paramedici en apothekers. Die anticiperen op de toekomstige brede eerstelijnssamenwerkingsverbanden.

Zoals in de Visie Eerstelijnszorg 2030 wordt aangegeven is er voor de veranderstrategie op regionaal niveau een belangrijke rol weggelegd voor ROS’en.  Als onafhankelijke en ondersteunende partij kunnen we, samen met de RHO’s, eerstelijns disciplines en relevante samenwerkingspartners uit andere domeinen, bij elkaar kan brengen.

ZonMw-programma ‘Versterking eerstelijnszorg’

In het werkgebied van Proscoop hebben alle regio’s gebruikgemaakt van de eerste voorbereidingssubsidie van het ZonMw-programma ‘Versterking eerstelijnszorg’. Ook zijn we betrokken bij  de uitwerking daarvan. Gelet op onze betrokkenheid bij de totstandkoming van de criteria en voorwaarden voor de eerste uitvoeringssubsidie (medio 2024) leveren we graag weer een bijdrage aan de vervolgstappen om daarmee te komen tot een sterke eerstelijnszorg, lokaal en regionaal.

Samen voor een gezonde en vitale regio