Knooppunt voor inwonerparticipatie: samenwerken aan behoefte en beleid

14 november 2024 4 min leestijd
  • Intro
  • Beginnen bij de behoefte inwoner
  • Knooppunt uniek
  • Fase Knooppunt
  • Toekomst regio
  • Meer weten over het Knooppunt?

Hoe kunnen we inwonerskennis beter benutten? Inwonerparticipatie wordt steeds serieuzer georganiseerd. We zien dat het verder gaat dan alleen het betrekken van inwoners aan de ‘bestuurstafel’. Een nieuwe en duurzame ontwikkeling is een platform waar kennis van inwoners wordt gebracht én gehaald. Wij noemen dit het ‘Knooppunt’ (ofwel participatiehub). Het doel van dit Knooppunt is een betere aansluiting van de behoeften van inwoners op beleid. Waarom juist in deze volgorde? Antoinette Meys van Zorgbelang Inclusief en Elma van Dongen van Proscoop leggen het uit.

Het Knooppunt draait om het verbinden van inwoners en organisaties om samen te werken aan beleid dat werkt voor iedereen. Het Knooppunt maakt:

  • Meer impact: door krachten te bundelen meer invloed
  • Verbinding: van elkaar leren én verbinden van initiatieven vanuit verschillende invalshoeken
  • Met elkaar in gesprek: de behoeften van inwoners laten aansluiten op beleid

Het Knooppunt wordt een netwerk van inwoners vanuit cliëntenraden, adviesraden en verschillende inwonersinitiatieven.

Waarom beginnen bij de behoefte van de inwoner?

Antoinette: ‘Op het gebied van inwonersparticipatie is er veel geregeld, maar vaak binnen de kaders van beleid. Wij draaien dit om en beginnen bij de behoefte van de inwoners. Zij hebben vaak genoeg ideeën en oplossingen voor hun eigen leefomgeving. Door aan te sluiten op hun behoeften, vergroten we het draagvlak onder inwoners.’

Elma: ‘Bij nieuwe ontwikkelingen wordt vaak later in het proces gedacht ‘we moeten de inwoners nog betrekken’. We vergeten dat inwoners veel kennis hebben over de kwesties die spelen in hun wijk of regio. Juist deze kennis bundelen we in het Knooppunt, wat zorgt voor verbinding tussen deze twee werelden’.

Ik ben buurtverbinder en initiatiefnemer van de Eilandclub in Duiven. Ons doel is om mensen te verbinden met elkaar en saamhorigheid te versterken. Ook ben ik een mens die graag wil leren hoe we de samenleving beter, mooier kunnen maken en sta open voor positieve ervaringen van anderen. Alleen als wij het samen doen kunnen wij zoveel meer!’
Buurtverbinder (anoniem) uit Duiven

Wat maakt het Knooppunt uniek?

Antoinette: ‘Inwoners zijn op verschillende (formele) manieren vertegenwoordigd. Denk aan cliëntenraden bij zorginstellingen, adviesraden in het sociaal domein of de bewonersinitiatieven in de wijk. In de praktijk denkt de ene persoon graag mee over zijn wijk, terwijl een ander graag meedenkt over bredere onderwerpen. Al deze kennis is ontzettend waardevol en willen we breder benutten. Het Knooppunt zien we als een overkoepelend platform waar inwoners hun krachten kunnen bundelen en samen meer impact kunnen maken op regionaal beleid.’

Elma: ‘Door deze mensen te verbinden, zal kennis van onderwerpen in de wijk of regio nog breder worden. Denk aan cliëntenraden of adviesraden die inzicht krijgen in elkaars aanpak of inzicht in initiatieven van inwoners in andere wijken. Zo leren zij van elkaar en vergroten ze hun kennis. Daarnaast wordt het netwerk zo georganiseerd dat inwoners niet steeds individueel benaderd en overvraagd worden’.

Antoinette: ‘We nodigen bestuurders en beleidsmakers uit om deel te nemen aan de leefwereld van inwoners. Het gaat om meer bewust te zijn wat er leeft onder de inwoners. Wij willen deze beweging vanzelfsprekender maken’.

Ik zou wel willen weten hoe inwoners in andere gemeenten samenwerken. Omdat je op die manier meer leert van de verschillenden ‘werelden’ en hoe je die bij elkaar kan brengen en houden. Dat komt dan ook ten goede (hoop ik) aan de betrokkenheid van alle partijen’.
Betrokken inwoner (anoniem) bij Blijfwijk in Duiven-Oost

In welke fase bevindt het Knooppunt zich nu?

Antoinette: ‘We zijn bezig met de netwerkvorming van het platform. Dit betekent dat we kijken naar de bereidheid van inwoners en  inwonersvertegenwoordigers. We doen dit met verschillende partners in de regio en hun achterban. Zo bereiken we een groot netwerk die we aan elkaar kunnen verbinden.

Elma: ‘Na de netwerkvorming gaan we samen met inwoners het platform bouwen. Hoe dit eruit komt te zien bepalen de inwoners samen. Afhankelijk van hun vraag, gaan we doorontwikkelen. Daarbij kijken we naar wat er speelt in de regio maar ook welke kennis er nodig is. Mocht er meer kennis nodig zijn over een onderwerp, dan kunnen inwoners trainingen volgen. Zo kan Zorgbelang Inclusief bijvoorbeeld verschillende trainingen geven aan inwoners. Dit is meteen een meerwaarde van samenwerken; door partners te verbinden ontstaat er ook een breder aanbod die we onderling kunnen benutten.’

Hoe zien jullie de toekomst met het knooppunt voor de regio?

Antoinette: ‘Ons doel is dat inwoners beter gehoord worden en dat beleid aansluit op hun behoeften’.

Elma: ‘En dat er meer aandacht komt voor integraal denken, waardoor het Knooppunt een platform wordt waar alles samenkomt’.

Download:

Bekijk ook de infographic om visueel te zien hoe het knooppunt inwoners en organisaties verbindt om samen te werken aan beleid dat werkt voor iedereen.

Infographic Knooppunt

Meer weten over het Knooppunt?

Heb je een vragen of wil je meer weten over een Knooppunt (heb) in jouw regio? Neem contact op met :

 Elma van Dongen, adviseur bij Proscoop of met Antoinette Meys, adviseur bij Zorgbelang Inclusief.

Het opzetten van deze regionale infrastructuur voor beleidsparticipatie van inwoners is mogelijk gemaakt door een programma en financiering vanuit ZonMw.

Meer post

Drenthe Burgerparticipatie Ouderenzorg

Drents inwonerspanel ontwikkelt publieksinformatie voor soepelere overgang Wmo naar Wlz

Op initiatief van de Alliantie Drentse Zorg met Ouderen heeft een inwonerspanel bestaande uit mantelzorgers met ervaringskennis, begeleid door Proscoop…

Centraal Gelderland Burgerparticipatie Positieve Gezondheid Integraal Zorg Akkoord

Verbinding in de wijk – regio Arnhem

In de zoektocht naar het creëren van gezondere wijken staat één cruciaal element centraal: de naadloze samenwerking tussen zorg, welzijn,…

Centraal Gelderland Burgerparticipatie

Innovatieve co-creatie tussen zorg, welzijn én inwoners in de wijk

In de zoektocht naar het creëren van gezondere wijken staat één cruciaal element centraal: de naadloze samenwerking tussen zorg, welzijn…